Kırıkkale - Ekonomik Durumu

Kırıkkale - Ekonomik Durumu DPT Müsteşarlığı tarafından 2003 yılında yapılan İllerin Sosyo – Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması çalışmasına göre Kırıkkale, 81 il arasında gelişmişlik açısından 33 üncü sırada yer almaktadır. 2004 yılında yapılan çalışmaya göre ise; Kırıkkale Merkez İlçe, ilçelerin sosyo – ekonomik gelişmişlik sıralaması içinde 42. sırada ve 2. derecede gelişmişlik grubunda yer almaktadır. Genel olarak İlimizde özel sektör yatırımlarının azlığı dikkat çekmektedir. İl merkezindeki kamu tesisleri kent merkezine sanayi şehri görünümü kazandırırken, ilçelerde tarımsal ağırlıklı bir ekonomik yapı hakimdir. DPT verilerine göre, ilçelerin sosyo–ekonomik gelişmişlik sıralamasında ilçelerimizin gelişmişlik gruplarına göre dağılımı aşağıda belirtilmiştir; İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması – 2003 CNBC-e BUSINESS Dergisinin (Ekim 2008) sayısında yayımlanan “Türkiye’nin En Yaşanabilir İli Hangisidir?” araştırmasına göre Kırıkkale, 81 vilayet arasında 7 nci sıradadır. Araştırma 28 alt bileşenden oluşan 6 ana (eğitim, sağlık, güvenlik, ekonomi, çevre, orman, spor..vb) parametre yardımıyla oluşturulmuştur. (Eylül 2009) sayısında ise 11.sırada yer almıştır. Mali göstergeler açısından kişi başına düşen milli gelir rakamı 2001 yılında 2.725 $ seviyesinde iken, 2002 yılından sonra bu alanda TÜİK tarafından il bazında veri derlenmemiştir. 2008 yılında kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla değeri cari fiyatlarla 13.367 TL, ABD doları cinsinden 10.436 Dolar olarak hesaplanmıştır. İlimizin sosyo-ekonomik yapısı göz önüne alındığında, kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasıla değerinin söz konusu rakamın üzerinde olduğu değerlendirilmektedir. 04 Haziran 2009 tarihinde kamuoyuna açıklanan, 16.07.2009 tarih ve 27290 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar”, 2009/15199 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe girmiştir. Söz konusu karar gereğince, Yeni Bölgesel ve Sektörel Teşvik Sisteminde, bölgesel ve sektörel bazda desteklenecek yatırım konuları 2002/4720 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) Düzey-2 esas alınarak belirlenmiştir. İBBS Düzey-2 seviyesindeki 26 alt bölge, sosyo-ekonomik gelişmişlik endeksi (SEGE) kullanılmak suretiyle gruplandırılarak teşvikler açısından 4 bölge oluşturulmuştur. Kırıkkale bu gruplandırma içerisinde 3. bölgede yer almaktadır. 3. bölgede yer alan Kırıkkale’de tarım ve tarıma dayalı imalat sanayi, hazır giyim, deri, plastik, kauçuk, metal eşya gibi emek yoğun sektörlerin yanı sıra turizm, sağlık ve eğitim yatırımları da teşvik edilecektir. Bölgesel ve sektörel yatırımlar ile büyük projelerde uygulanacak indirimli kurumlar vergisi oranı % 4, SSK pirimi işveren hissesi desteği 5 yıl, yatırım yapanların kullandıkları (TL) kredi faizinin 3 puanının, döviz kredisi için 1 puanının Hazine tarafından karşılanacağı belirtilmiştir. Ayrıca mülkiyeti; hazineye, özel bütçeli idarelere, il özel idaresine, belediyelere ait taşınmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufunda olan yerler yatırım teşvik belgesine sahip yatırımcılara, III üncü bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin % 2’si bedeli ile tahsis edilmektedir. 1. SANAYİ POTANSİYELİ: Kırıkkale il merkezi kamu ağırlıklı sanayi şehri olup, diğer ilçe merkezleri ve kırsal kesimin ekonomik yapısı tarıma dayalıdır. Kırıkkale’de imalat sanayi kamuya ait büyük işletmelerin yanında, özel sektöre ait küçük ve orta ölçekli işletmelerden oluşmaktadır. MKEK Fabrikaları ve Tüpraş Rafinerisi ilin ekonomik yapısında önemli yer tutmaktadır. Kamu kesiminde işçi ve memur ağırlıklı istihdam, ücretlere bağlı olarak ticari yaşamı da etkilemektedir. Kamu kesimine dayalı olarak gelişen Kırıkkale imalat sanayi; savunma, metal ve petro-kimya sanayi yoğunlaşırken, özel sektörde genellikle bu sanayi kollarına bağlı olarak gelişmenin yanısıra tarım makinaları, gıda ve yem sanayi, toprak, tekstil, ağaç ve mobilya işleri sanayine yönelik olarakta gelişme olmuştur. Ülkemiz savunma sanayisinin bel kemiğini oluşturan ve stratejik öneme haiz olan Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu’nun (MKEK) 10 fabikasından 5’i, 2 işletmenin 1’i ve Hurda Müdürlüğü ilimizde bulunmaktadır. MKEK’nin toplam 5.826 personelinin 3.016’sı (% 52’si) ilimizde yer almaktadır. Ayrıca MKEK’nin 3.386 işçi personelinin 1.985’i (% 59’u) Kırıkkale’de çalışmaktadır. MKE Kurumunun ilimizde istihdamı artırma ve bulunduğu sektörde rekabet gücünü koruma ve tesislerin yeni ihtiyaçlara uygun modernizasyonuna yönelik olarak; Modern Silahlar lll Projesi kapsamında, Çevre Güvenlik Sistemi, 155 mm. Uzun Menzilli Mühimmat Gövde Üretimi, Küresel Barut Üretim Tesisi Yenilenmesi, Yeni İmla Tesisi Etüdü, Isı Sistemleri İyileştirme Etüdü Projeleri ile Merkezi Isı Sistemi, Çelikhane Modernizasyonu ve Monoblok Tekerlek Üretim Tesisi, Atık Su Arıtma Tesislerinin Kurulması ve Deşarj Hatlarının Yapılması, Pilot Ölçekli Duyarsız Patlayıcı Altyapısı Projeleri önemli yatırım ve çalışmalarıdır. MKEK’nin Kırıkkale’de Bulunan Birimleri ve Personel Dağılımı (2011) Başta Ankara olmak üzere Orta Anadolu Bölgesindeki birçok ilin petrol ürünleri ihtiyacını karşılamak amacıyla, İlimiz Hacılar beldesine kurulan, 25.10.1986 tarihinde işletmeye açılan ve petrol işleme kapasitesi 5 milyon ton/yıl olan TÜPRAŞ Orta Anadolu Rafinerisi, 2005 yılında özelleştirilmiştir. BOTAŞ’ın Ceyhan terminalinden 447 km. uzuluğunda boru hattı marifetiyle ulaşan ham petroli işleyen TÜPRAŞ tesisinde yaklaşık 980 kişi istihdam edilmektedir. İlimizde özel sektör kuruluşlarının faaliyette bulunduğu I. Organize Sanayi Bölgesi 150 hektar üzerine tesis edilmiş ve altyapı çalışmaları 2001 yılında tamamlanarak hizmete açılmıştır. I. OSB’de 07 sanayi parselinin 68’i müteşebbise tahsis edilmiştir. Söz konusu firmaların 41’i üretim, 7’si gayri faal, 5’i inşaat, 14’ü hafriyat ve proje aşamasındadır. Üretime geçen tesislerde 1.800 kişi istihdam edilmektedir. I. OSB’deki firmaların tamamen faaliyete geçmesi ile 3.000-5.000 kişiye yeni istihdam alanı sağlanmış olacaktır. Kırıkkale OSB’de üretime geçen tesislerde yeni metal makine techizat imalat 20, 6 gıda, 1 kağıt , 1 inşaat, 6 mobilya sanayi, 3 petro kimya, 2 plastik, 2 yem sektörde üretim yapmaktadır. II. Organize Sanayi Bölgesinin kurulması için Kırıkkale-Kırşehir karayolu üzerinde, il merkezine 18 km. mesafede, Keskin–Cankurtaran mevkiinde 153 hektar olarak planlaması yapılmıştır. İlk etapta 66 hektarlık kısmının altyapı çalışmaları tamalanmıştır. I. etap 28, II. etap 59 olmak üzere 87 parselden oluşmaktadır. Halen 15 firmaya arsa tahsisi yapılmış, 2 üretime geçmiş, 5 inşaat, 8 proje aşamasındadır. Böylece Kırıkkale 21. yüzyılda kamu ve özel sektör yatırımları için cazip sanayi merkezi haline gelecektir. İl merkezinde küçük ölçekli sanayi esnafının ihtiyaçları doğrultusunda düzenli ve modern bir mekan oluşturmak amacıyla, Yahşihan İlçesinde 24,5 hektar üzerine 376 işyeri kapasiteli ve 816 çalışanı ile il ekonomisinde önemli bir yer tutmakta olan Kırıkkale Küçük Sanayi Sitesi inşaa edilmiş ve faaliyete geçirilmiştir. Ayrıca Kırıkkale sanayi çarşısında Oto Sanatkarlar ve Demirciler Odasına bağlı 476 işyeri bulunmaktadır. Kırıkkale ve Keskin Organize Sanayi Bölgeleri Genel Durumu (2011) Keskin ilçesinde 4.7 hektar alan üzerine kurulan 78 işyeri kapasiteli Küçük Sanayi Sitesinde yaklaşık 180 kişi çalışmaktadır. İlimiz genelinde yer alan küçük ve orta ölçekli sanayi kuruluşlarında yaklaşık 7.000 işçi istihdam edilmektedir. Kırıkkale ve Keskin Küçük Sanayi Sitesi Genel Durumu (2011) Sanayi siciline kaydı yapılan işyeri (firma) sayısı (218) adettir. Organize Sanayi Bölgesi ile Küçük Sanayi Sitesinin Kırıkkale Üniversitesine çok yakın mesafede olması, bilimsel danışmanlık hizmetlerinin yapılması konusunda ekonomik büyümeye önemli katkı sağlayacaktır. 2. TİCARET: İlimizde (179) Anonim Şiketi, (1.158) Limited Şirketi, (305) Şahıs Şirketi, (4) Kollektif Şirket, (104) kooperatif faaliyet göstermektedir. (104) kooperatifin, (63)’ü konut yapı, (2)’si tarım satış, (16)’sı motorlu taşıyıcılar, (1)’i eğitim, (1)’i yardımlaşma, (1)’i toplu işyeri, (6)’sı esnaf kefalet, (1)’i turizm geliştirme, (2)’si küçük sanayi sitesi, (11)’i tasfiye halinde kooperatifdir. Ticaret ve Sanayi Odasına kayıtlı 305 gerçek kişi, 1.465 tüzel kişi olmak üzere toplam 1.770 üye bulunmaktadır. Bu üyelerin meslek gruplarına göre dağılımı aşağıda yer almaktadır. Ticaret ve Sanayi Odasına Kayıtlı Üyelerin Meslek Gruplarına Göre Dağılımı (2011) Kırıkkale Esnaf Sanatkarlar Odaları Birliğine bağlı 16 Oda’ya kayıtlı 5.880 üye bulunmaktadır. Bu üyelerin meslek gruplarına göre dağılımı aşağıda yer almaktadır. Esnaf Sanatkarlar Odaları Birliğine Bağlı Üyelerin Dağılımı (2011) 3. TARIMSAL YAPI: Kırıkkale ili toplam alanı 463.000 hektardır. Bunun 306.506 hektarı (% 66,2) tarımsal üretimde kullanılmaktadır. Tarıma elverişli arazi içinde tarla arazisi 181.998 ha. ile en büyük paya sahiptir. Tarla arazisinin % 53’inde (162.371 ha.) hububat ekimi yapılmaktadır. Bu nedenle özellikle kırsal kesimin başlıca geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. İlimizde tarımsal işletme sayısı 17.700 adettir. İl Geneli Arazi Durumu Arazi Kullanım Durumu Tarımsal Arazi Varlığı ve Kullanım Durumu İlimizde tarımsal modernizasyon oldukça ileri düzeydedir. Zira ilde 6.719 adet traktör bulunmakta olup, tarımla uğraşan her 3 aileye 1 traktör düşmekte ve mevcut tarım arazisinin % 95’i traktörle işlenmektedir. Ayrıca tarım alet ve makineleri imal eden (6) fabrika ve imalathane bulunmaktadır. İl genelinde zirai mücadelede ilaç bayii sayısı 23, alet bayii sayısı 24 adettir. Tarımsal Yayımı Geliştirme Projesi kapsamında, İlimiz merkez ve bağlı ilçelerinde 53 ziraat mühendisi, 27 veteriner olmak üzere toplam 80 sözleşmeli tarım personeli görev yapmaktadır. 3.1- Bitkisel Üretim: İlimiz iklimi ve toprak karakterleri itibariyle çeşitli bitkisel ürünlerin yetiştirilmesine uygundur. Bölgeye has Hasandede karası ve beyazı üzüm, çerezlik ayçiçeği ve kavun önemli bitkisel ürünlerdir. 2010 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre, il nüfusunun % 16’sı kırsal kesimde yaşamaktadır. 2000 yılı itibariyle, çalışan nüfusun % 51.2’si geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlamaktadır. Sulanabilme imkanına sahip arazi miktarı 223.040 hektardır. 181.998 hektar alanda hububat ekimi ile İç Anadolu Bölgesinin hububat ambarlarından birisidir. İlde tahılların yanısıra baklagiller ve endüstriyel bitki üretimi de yaygınlaşmaya başlamıştır. Yörede kavun, karpuz ve üzüm üretimide önemli miktardadır. İlimiz Merkez ilçe belde ve köyleri ile Kızılırmak ve Delice ırmağı havzalarında tarım topraklarının önemli bölümü tarla sebzeciliğine ayrılmıştır. Tarla sebzeciliğini sınırlayan etkenler arasında sulama imkanlarının yetersizliği ile ilk ve sonbahar aylarında donlanma riski ile karşı karşıya kalınmasıdır. Tarla Ürünleri Ekim Alanları ve Üretim Miktarları (2010) 2010 yılında 5.230 adet ceviz, 7.850 adet badem fidanı, 45.000 adet turşuluk kornişon, 50.000 adet salçalık biber, 31.000 adet salçalık domates fidesi dağıtılmıştır. 2003-2010 yılları arasında 842 hektar alanda 735 adet demonstrasyon (tam bodur, ceviz, bağ, badem, serada domates, hıyar, biber,…. vb.) tesis edilmiştir. 2007-2010 yılları arasında 38,5 hektar alanda sebzecilik üzerine organik tarım uygulaması yapılmıştır. 2003-2010 yılları arasında, Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca çiftçi kayıt sistemine kayıtlı (2009 yılında 19.404) çiftçilere 228.562.495 TL bitkisel üretim, 8.645.881 TL hayvansal üretim, 3.948.404 TL kırsal kalkınma, 28.970.773 TL tabii afet desteği olmak üzere toplam 266.179.149 TL ödeme yapılmıştır. Bu desteğin 29.248.441 Tl’si 2010 yılında yapılmıştır. Ayrıca 2010 yılında Ziraat Bankası tarafında 674 hayvan işletmesine toplam 34.369.749 TL % 0 faizli hayvancılık kredisi kullandırılmıştır. Kırsal kalkınma yatırımlarının desteklenmesi kapsamında 2009-2010 yılları arasında 8 adet tarımsal sanayi yatırımına 1.903.886 TL destek sağlanmıştır. Toprak Mahsulleri Ofisinin ilimiz merkezde şube müdürlüğü, Balışeyh, Keskin ve Karakeçili ilçeleri ile Çerikli beldesinde ajans müdürlükleri bulunmaktadır. TMO Şube Müdürlüğüne bağlı 117.000 tonluk maydü, çelik silo, yarı mekanik depo ve kargir ambar olmak üzere kapalı depo mevcuttur. TMO şube ve bağlı işyerlerindeki kapalı depolarda 109.191 ton buğday, 49.426 arpa ton, 48.019 kğ pirinç, 7 kğ fındık yağı mevcuttur. 2010 yılında 123.735 ton hububat alımı yapılmış olup, 2011 yılı alımları devam etmektedir. İlçeler İtibariyle Arazi Dağılımı Kırıkkale, 306.506 ha. tarım arazisine sahip olup, 223.040 hektarı sulanabilir vasıftatır. Bunun 27.907 hektarlık (% 9,1) kısmında sulu tarım yapılmaktadır. 1959 yılında faaliyete başlayan Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Ankara Şeker Fabrikası Kırıkkale Ziraat Bölge Şefliği sorumluluk sahasında, 2011 yılında, ilimize bağlı 27 köyde 50.620 ton net pancar üretim programı tahsis edilmiştir. 2010 yılında 9.860 dekar alana pancar ekimi yapılarak 59.592 ton ürün elde edilmiştir. 3.2- Su Kaynakları: İlimizin en önemli yerüstü su kaynağı Kızılırmak nehri ve Delice çayıdır. Kızılırmak nehri üzerine kurulu Kapulukaya Barajı ve HES, 54 MW enerji üretim kapasitesine sahiptir. Kırıkkale İli Sulama Alanları (hektar) Tarımsal sulama amacıyla inşaa edilen Ahılı Çipi (7,5 ha.), Sulakyurt Danacı (4,4 ha.), Keskin Cinali (250 ha.) ve Hasandede (377 ha.) Göletleri işletmeye açılmıştır. Sulama alanı 951 hektar olan Keskin Ceritmüminli Göleti ise yapım aşamasındadır. Tarımsal sulamaya yönelik DSİ tarafından planlaması tamamlanan Gelingüllü Projesi Çerikli Sulaması 10.710 ha., proje aşamasında olan Akçakavak Projesi 178 ha., kesin projesi tamamlanan ve planlama revizyonu yapılan Sulakyurt (Barajı ve Sulama Tesisi) Projesi 2.451 ha., Yahşihan Mahmutlarşarklısı Göleti 200 ha. alanı içermektedir. 3.3- Hayvancılık: İlimizde 37’si hayvancılık, 2’si sulama olmak üzere toplam 39 kalkınma kooperatifi faaliyet göstermektedir. İlimizde 2006 yılında faaliyete geçen Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği, “Sığırlarda Önsoykütüğü Sistemini Geliştirme Projesi” kapsamında soykütüğü ve önsoykütüğü çalışmalarını yapmaktadır. Soykütüğüne kayıtlı işletme sayısı 5.005 olup, bu işletmelerde 15.440 adet büyükbaş hayvan kayıtlıdır. Güncel hayvan işletmesi sayısı 10.074 dir. İlimizde, Kırıkkale İli Koyun ve Keçi Yetiştiricileri Birliği faaliyette bulunmaktadır. Ayrıca 2005 yılında kurulan Arı Yetiştiricileri Birliği’nin 144 üyesi ve bulunmaktadır. İlimizde suni tohumlama çalışmaları kamu ve serbest çalışan 12 veteriner hekim tarafından yerine getirilmektedir. Bu kapsamda 10 veteriner hekim yetkilendirilerek sözleşmeleri imzalanmış ve çalışma bölgeleri oluşturulmuştur. Hayvan Varlığı ve Hayvansal Ürün Üretimi (2010) Hayvancılığın Desteklenmesi Uygulaması kapsamında; - 2002-2010 yılları arasında, yem bitkileri (yonca, korunga, fiğ, silajlık mısır, …) üretimine ilişkin destekleme uygulaması ile 4.261 üreticiye 5.739.760 TL ödeme yapılmıştır. - 2002-2007 yılları arasında 482 baş gebe düve alımı için 85.280 TL, 13.926 baş suni tohumlama için 439.378 TL, 2.929 baş buzağı için 227.960 TL, 549 adet ana arı için 10.353 TL destek sağlanmıştır. - 2007-2010 yılları arasında 976 çiftçiye 128.401 adet anaç koyun ve 23.900 adet keçi için 1.366.623 TL destek sağlanmıştır. - 2006 yılında 19 çiftçiye 5.309 kğ bal için 31.854 TL süzme bal desteği sağlanmıştır. 2008-2010 yılları arasında 297 üreticiye 23.364 adet kovan için 132.951 TL destek sağlanmıştır. 2008-2010 yılları arasında 866 üreticiye 519.421 lt. süt için 21.364 TL destek sağlanmıştır. 2008-2010 yılları arasında 261 üreticiye 1.535 anaç sığır için 352.155 TL destek sağlanmıştır. 2004-2009 yılları arasında koyunculuk ve damızlık sığır yetiştiriciliği kapsamında, 6 adeti kırsal alanda sosyal destek projesi (KASDEP), 13 adeti yatırım olmak üzere toplam 19 adet proje uygulamaya konulmuş ve kooperatiflere 30.759.554 TL kredi sağlanmıştır. İç su kaynakları bakımından zengin bir potansiyele sahip olmayan ilimizde su ürünleri üretimi yapan işletme bulunmmaktadır. Balıklandırma projesi kapsamında, 2010 yılında Keskin Cinali göletine 20.000 adet, Dağsolaklısı köyü göletine 10.000 adet pullu sazan balığı yavrusu bırakılmıştır. 3.4- Ormancılık: Kırıkkale, orman varlığı yönünde pek zengin değildir. İlimizde koru 13.651 ha., baltalık 33.059 ha. olmak üzere toplam 46.710 hektar orman alanı mevcuttur. Bu hali ile ilimiz yüzölçümünün % 10’una tekabül etmektedir. Bu rakamlara 1976 yılından 2011 yılı sonuna kadar yapılan 17.896 hektarlık (yaklaşık 32 milyon fidan) ağaçlandırılmış saha da dahil edildiğinde, söz konusu oran % 14’e ulaşmaktadır. 23 Temmuz 2009 tarih ve 27297 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2009/15206 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı gereğince, İlimiz Bahşili İlçesi Karaahmetli Beldesi hudutları dahilinde Kapulukaya Baraj Göleti kenarında bulunan yaklaşık 850 dekar alan “Karaahmetli Tabiat Parkı” olarak ilan edilmiştir. Söz konusu Tabiat Parkının Uzun Devreli Gelişme Planı (UDGP) tamamlanmış olup, 3.200 m. çevre koruma çiti yapılmıştır. 2010 yılında 1/1000 hali hazır harita, mevzi imar planı ve jeolojik etüt raporu hazırlanmıştır. 2005 yılında İlimiz Merkez Kırıkköy mevkiinde 40 hektar alanda Kent Ormanı tesis edilmiştir. Tesis edilen Kent Ormanı içerisinde muhtelif ağaçlar, yürüyüş yolu, oyun alanı, sahalar, havuz, oturma grubu, çeşme, şelale ile muhtelif estetik süslemeler yer almaktadır. Orman Genel Müdürlüğü’nün “Her Köye Bir Orman Eylem Planı” çerçevesinde 2008 yılında Delice ilçesi Çongar köyünde 31 ha., 2009 yılında Sulakyut ilçesi Meşeyayla köyünde 15 hektarlık orman tesis edilmiştir. 2006-2010 yılları arasında 30.507 ster meşe yakacak odunu üretilmiştir. 2010 yılında 6 adet bozuk baltalık sahada orman yangını çıkmış olup, 3 hektar örtü zarar görmüştür. İlimizde 66 adet orman köyünde 14.561 nüfus yaşamaktadır. 2004 yılında Yahşihan-Hacıbalı, Balışeyh-Işıklar Köyü, Balışeyh-Kösedurak ve Sulakyurt-Deredüzü köylerinde üçer aileye olmak üzere toplam 12 aileye 97.207 TL Süt İnekçiliği Kredisi verilmiştir. 2006 yılında Dağevi ve Sarıkayalar köylerinde 9 aileye Süt ve Besi İnekçiliği uygulaması için 100.000 TL kredi ödemesi yapılmıştır. 2007 yılında 5 köyde 60 haneye 70.000 TL, 2008 yılında 9 köyde toplam 153 haneye 200.000 TL, 2009 yılında 160.000 TL karşılığında 8 köyde 90 haneye güneş enerjisi ile su ısıtma sistemi ile Hisar köyde Fidan üretimi yapan 5 aileye fidan üretimi 38.000 Tl kredi desteği verilmiştir. 2010 yılında 10 köyde 198 haneye 272.340 TL güneş enerjisi ile su ısıtma sistemi kredisi verilmiştir. 2011 yılında Balışeyh-Battalobası köyü ile Yahşihan-Hisar köyünde 11 aileye 71.500 TL fidan üretimi ferdi kredisi desteği sağlanmıştır. Ağaçlandırma Seferberliği eylem planı doğrultusunda, 2011 yılında kamu kurum ve kuruluşları, sivil toplum kuruluşları ve gönüllü kuruluşlarca 68 ağaçlandırma tesisinde 5.090 dekar alana 913.536 fidan dikimi gerçekleştirilmiştir. Kırıkkale İli Orman Varlığının Dağılımı (2010) 2010 yılı sonu itibariyle 27.000 adet fidan Kırıkkale-Kırşehir yol güzergahında toprakla buluşturulmuştur. 2010 yılı içinde Karakeçili Erozyon Projesi sahasında 250.000 adet, Dağevi sahasında 200.000 adet, Keskin sahasında 200.000 adet, Hasandede sahasında 230.000 adet ağacın bakımı yapılmıştır. Ayrıca bakım çalışmaları olarak 1.100 hektar alanda Dağevi mevkiinde 500.000 adet tamamlama dikimi yapılmıştır. 2010 yılı tesis çalışmaları olan Gazibeyli ağaçlandırma sahasında 748.000 adet, Mühimmat depo komutanlığı sahasında 45.000 adet,Kırıkkale Üniversitesi sahasında 50.000 adet, Mehmetbeyobası sahasında 200.000 adet ve 40 köy mezarlığında 4.000 adet ağaç toprakla buluşturulmuştur. 2011 yılında Satın Alım Garantili Fidan Üretimi programı kapsamında 15 orman köylüsüne 1.500.000 adet fidan üretimi programı verilmiştir. 2005-2011 yılları arasında 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu gereğince, 451 avcıya avcılık belgesi verilmiş olup, avcılık denetimleri sırasında 94 avcıya 56.862 TL idari para cezası kesilmiştir. 2005-2010 yılları arasında açılan Avcı Eğitim Kursu ile 544 avcıya sertifika verilmiştir. 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu gereğince İl Hayvanları Koruma Kurulu oluşturulmuştur. Çevre ve Orman Bakanlığı ile Kırıkkale Belediyesi arasında imzalanan protokol doğrultusunda tahsis edilen 450.000 TL ödenekle Kırıkkale Belediyesince Hasandede beldesinde Sokak Hayvanları Geçici Bakımevi tamamlanmıştır.